مباحث مطرح شده در این جلسه:
توضیح بیشتر کلام شیخ انصاری و اشکال آیتﷲ نایینی به شیخ (رضوان ﷲ علیهما)
اشکال آیتﷲ خویی(ره) به آیتﷲ نایینی(ره)
خلاصه درس
شیخ انصاری: اگر مستصحب با دلیل عقلی اثبات شده باشد جای استصحاب نیست، اما اگرمستصحب با دلیل شرعی ثابت شده باشد استصحاب صحیح است. بعد از شیخ هر کسی آمده به شیخ اشکال گرفته است مثل آخوند خراسانی، امام خمینی، آیتﷲ خویی، میرزای نایینی و…
اشکال میرزای نایینی به شیخ انصاری: کلام شیخ دو مقدمه دارد که هردو غلط است چون عقل در یک صورت میتواند حکم دهد و در یک صورت نمیتواند حکم دهد و ساکت است.
اشکال آیتﷲ خویی به میرزای نایینی: حرف ایشان درست نیست؛ اینکه گفتید عقل گاهی یک چیزی را میفهمد که فلان طور مصلحت دارد و فلان طور مصلحت ندارد، اصلا مصداق ندارد؛ چون شما فرمودید اگر عقل ملاک حکم را بداند ما میگوییم عقل هیچوقت ملاک حکم را نمیفهمد و آنچه که عقل میفهمد حسن و قبح عقلی است.
استاد: اولا ما حکم عقلی نداریم که بخواهیم بحث کنیم و عقل کارش فقط درک است نه حکم کردن، ثانیا این درست است که عقل مصالح و مفاسد را درک نمیکند، بر فرض که درک کند همهٔ احکام ملاک ندارند پس درستش این است که اصل آن تفصیل شیخ درست نیست.
استاد: درست این است که بگوییم اگر استصحاب از راه اخبار و روایات حجت باشد پس همه جا میشود استصحاب کرد و اگر گفتیم استصحاب از راه دلیل عقلی حجت است هیچ کجا نمیشود استصحاب کرد