مقـدمـه : بحث در این بود که آیا مقدمه واجب، واجب است یا خیر؟ مرحوم شیخ و آخوند فرموده¬اند مقدمه واجب واجب است و امام خمینی و آیتﷲ خوئی فرموده¬اند مقدمه واجب، واجب نیست. دلیل دیگری بر این که مقدمه واجب، واجب است نقل می¬نماییم.
نقل دلیل دیگری بر وجوب مقدمه : هر کس تامل کند که یک چیزی واجب است و دارای مصلحت ذاتی است، اگر بر یک مقدمه¬ای متوقف بود، عقل می¬گوید بین طلب ذی المقدمه و طلب مقدمه تلازم وجود دارد. (نمی¬گوییم بین وجوب این دو تلازم وجود دارد بلکه می¬گوییم بین این دو طلب، تلازم وجود دارد.) تلازم هم تعلیقی است (نه تنجیزی) یعنی اگر مولا غافل نباشد و حواسش جمع باشد و توجه کند این ذی المقدمه متوقف بر این مقدمه است، آن را طلب می¬کند. بعباره اخری مقدمه واجب، طلب بالفعل ندارد. یعنی مولا بالفعل نفرموده است این مقدمه را می¬خواهد و ممکن است علت عدم طلب مولا، غفلت بوده است و گرنه حتما طلب می¬کرد.
اگر کسی بگوید ممکن نیست شارع غفلت کند، می¬گوییم بحث ما شرعی نیست بلکه بحث ما عرفی است و شامل هر مولایی می¬شود.
و قطعا الان مولا مقدمه را طلب نکرده و شاید دلیل این عدم طلب غفلت بوده باشد و اگر حواسش بود حتما طلب می¬کرد. مثلا مولایی، فرزندش داخل آب افتاده است و ما می¬دانیم اگر می¬دانست حتما نجات بچه را طلب می¬کرد. آیا الان ما اگر بچه را نجات ندهیم مولا می¬تواند ما را سرزنش کند؟ این شاهدی است بر این که اگر مولا التفات داشت حتماً امر می¬کرد و مقدمه واجب از همین قسم است.
پس می¬توان گفت وجوب مقدمه واجب، شرعی است و این وجوب از طریق عقل کشف می¬شود.
