خارج فقه (مکاسب) حرم مطهر ۱۳۹۹

نقد و نسیه - بیع عینه؛ وجه تسمیه

مباحث مطرح شده در این جلسه:
بیع عینه؛ وجه تسمیه
نظرات اهل سنت

❋ ❋ ❋

عنوان اصلی بحث بحث نقد و نسیه است. یکی از مسائلی که تحت این عنوان قرار می‌گیرد بحث بیع عینه است. بیع عینه نوعی حیله رباست.
مثل اینکه بایع ماشین خود را که ده میلپون می‌ارزدیک ساله به مشتری به بیست میلیون می‌فروشد بعد مشتری ماشین را به ده میلیون می‌فروشد فرق نمی‌کند به خود بایع بفروشد یا به دیگری. و بعد از یکسال باید ۲۰میلیون به بایع بدهد. این را بیع عینه می‌گویند.

لفظ بیع عینه در احادیثی که از حضرت رسول نقل شده وجود دارد و در منابع اهل سنت بیشتر است و در شیعه کمتر.
بحث دیگر وجه تسمیه بیع عینه است. برای آن وجه تسمیه‌های مختلفی ذکر شده است نظیر این که چون بیع عین خارجی است نه بیع کلی یا عینه به معنای نقد در مقابل نسیه.
چون بیع عینه در حقیقت مشتمل بر دو معامله است که یکی نقد و دیگری نسیه است و بعضی عینه را به معنی بیع سلف می‌دانند ولی شاید بهتر آن باشد که عینه اصطلاحی است در برابر سایر اصطلاحات دیگر بیعها.
نظر بیشتر اهل سنت بر کراهت عینه است اگر قصد فرار از ربا نداشته باشند ولی اگر قصدشان فرار از ربا باشد حرام می‌دانند.

محل برگزاری