مقـدمـه : کلام در استصحاب بود و ادله حجیت استصحاب را بیان خواهیم نمود.
ادله شیعه بر حجیت استصحاب : برخی یک ادله عقلی یا عقلائی یا سیره یا … بر حجیت استصحاب ذکر نموده¬اند. مهمترین دلیل استصحاب روایات است.
روایت: «صحيحة زرارة: قال: قلت له: الرجل ينام و هو على وضوء أ توجب الخفقة و الخفقتان عليه الوضوء؟ فقال: يا زرارة قد تنام العين و لا ينام القلب و الأذن، فاذا نامت العين و الأذن و القلب وجب الوضوء. قلت: فان حرّك على جنبه شىء و لم يعلم به؟ قال: لا، حتى يستيقن أنه قد نام. حتى يجيء من ذلك أمر بيّن و الا فانه على يقين من وضوئه و لا تنقض اليقين أبدا بالشك و لكن تنقضه بيقين آخر؛»
کسی می¬خوابد در حالی که وضو هم دارد. آیا یک چرت یا دو چرت بزند وضویش باطل می¬شود؟ فرمود: گاهی چشم به خواب می¬رود ولی گوش که به خواب نرفته است. اگر چشم و گوش و دل، هر سه به خواب برود، وضو باطل می¬شود. عرض کردم: اگر چیزی در کنارش تکان دهی نمی¬فهمد، آیا وضویش باطل می¬شود؟ فرمود خیر، تا زمانی که یقین کند خوابش برده است. یا دلیلی داشته باشد که خواش برده است. در غیر این صورت تا دلیلی بر خواب ندارد وضو را یقین دارد و با شک یقین نقض نمی¬شود ولی با یقین دیگر، یقین را نقض کند.
بررسی دلالی: از دو جای روایت استصحاب را می¬توان استفاده کرد. اما در جواب سوال اول زراره فرمود اگر شخص یقین کند خوابیده وضویش باطل میشود و در غیر این صورت خیر. همچنین در آخر روایت فرمود یقین را به شک نقض نکند.
افرادی مانند آیتﷲ خوئی و امام خمینی فرموده¬اند آیا در این روایت یک نوع تکرار وجود دارد یا خیر؟ آیا امام دو مطلب را می¬فرماید یا یک مطلب را تکرار می¬کند؟ معمولا فقها معتقدند امام یک مطلب را تکرار می¬کند. یا به بیان دیگر، امام ابتدا یک صغرا را بیان نموده و بعد یک کبری را بیان نموده است که شک یقین را از بین نمی¬برد.
