خارج اصول (مفاهیم، عام و خاص) حرم‌مطهر ۱۴۰۱

درس خارج اصول استاد عابدی

بررسی آیه ای دیگر به عنوان مثال نسخ

  • بررسی آیه ای دیگر به عنوان مثال نسخ
❋ ❋ ❋

بررسی آیه‌ای دیگر به عنوان مثال نسخ

بحث این است که در قرآن نسخ به معنای رفع حکم وجود ندارد درحالی‌که برخی آیات را مثال نسخ دانسته‌اند.

«وَاللاَّتِی یَأْتِینَ الْفَاحِشَةَ مِن نِّسَآئِکُمْ فَاسْتَشْهِدُواْ عَلَیْهِنَّ أَرْبَعةً مِّنکُمْ فَإِن شَهِدُواْ فَأَمْسِکُوهُنَّ فِی الْبُیُوتِ حَتَّیَ یَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ أَوْ یَجْعَلَ اللّهُ لَهُنَ سَبِیلًا». (نساء/۱۵)

شیعه و سنی گفته‌اند زنی که مرتکب گناه ناموسی شود، مجازاتش حبس ابد در منزل است. آیه شریفه ۲ سوره نور می‌فرماید: «الزَّانِیَةُ وَالزَّانِی فَاجْلِدُوا کُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا مِئَةَ جَلْدَةٍ». یعنی صد شلاق بزنید. لذا گفته‌اند این آیه نسخ آیه قبل است.

آیت‌ﷲ خویی فرموده است: آیه ۱۵ سوره نساء، فاحشه به معنای زنا نیست بلکه گناه غیر از زنا مراد است و آیه دوم سوره نور زنا را می‌گوید.

ولکن در اصطلاح قرآن، فاحشه به معنای زنا است و هر دو آیه در رابطه با زنا است اما نسخ نیست. هر دو آیه درباره زنا است؛ آیه اول حبس را مجازات دانست ولی آیه دوم شلاق است لکن نسخ نیست. آیه اول حبس احتیاطی را می‌گوید نه حبس مجازاتی؛ مثل کسی که احتمال می‌دهیم مرتکب قتل شده است و او را حبس می‌کنیم. این آیه می‌گوید فعلاً زندانی شود تا خدا مجازاتش را بگوید و آیه دوم می‌فرماید مجازات او شلاق است. حبس احتیاطی در این مورد برای تعیین جزا است.

محل برگزاری